Acasă Articole RTR ‘Qui scripsit scripta, manus eius sit benedicta’: Scribes and Colophons from the...

‘Qui scripsit scripta, manus eius sit benedicta’: Scribes and Colophons from the Medieval Dioceses of Oradea and Transylvania

957
Rezumat

‘Qui scripsit scripta, manus eius sit benedicta’:

Scribes and Colophons from Medieval Transylvania

The present article identifies a series of book scribes from the medieval dioceses of Oradea and Transylvania, active at home or abroad between the late fourteenth and the early sixteenth century. The study analyses the strategies of scribal identification, the geographical and chronological distribution of manuscripts, the types of texts copieds, as well as aspects related to palaeography and colophon formulas.

Keywords: Transylvania; Oradea; manuscripts; medieval; scribes; colophons.

Bibliografie

AAVV. Catalogus codicum manuscriptorum medii aevi latinorum qui in bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur, Cracow, 10 vols., 1980-2012.

Bénédictins du Bouveret. Colophons de manuscrits occidentaux des origines au XVIe siècle, Fribourg, 6 vols., 1965-1982.

Bischoff, B. ‘Übersicht über die nichtdiplomatischen Geheimschriften des Mittelalters’, Mittelalterliche Studien. Ausgewählte Aufsätze zur Schriftkunde und Literaturgeschichte, vol. III, Stuttgart, 1981, pp. 120-48.

Buluță, G. Scurtă istorie a bibliotecilor din România, Bucharest, 2000.

Buringh, E. Medieval Manuscript Production in the Latin West. Explorations with a Global Database, LeidenBoston, 2011.

Condello, E., G. de Gregorio, Scribi e colofoni. Le sottoscrizioni di copisti dalle origini all’avvento della stampa. Atti del seminario di Erice — X Colloquio del Comité international de paléographie latine (23-28 ottobre 1993), Spoleto, 1995.

Csapodi-Gárdonyi, K. Die Bibliothek des Johannes Vitéz, Budapest, 1984.

Csapodi, C. A ‘Magyar Codexek’ Elnevezésű Gyűjtemény (K 31 – K 114) (A Magyar Tudományos Akadémia Könyvtára Kézirattárának Katalógusai/ Catalogi Collectionis Manuscriptorum Bibliothecae Academiae Scientiarum Hungaricae 5), Budapest, 1973.

Csapodi, C. Catalogus collectionis codicum latinorum et graecorum K 393-K 500 (Catalogi collectionis manuscriptorum Bibliothecae Academiae Scientiarum Hungaricae 16), Budapest, 1985.

Csapodi, C., K. Csapodiné-Gárdonyi, Bibliotheca Hungarica: Kódexek és nyomtatott könyvek Magyarországon 1526 előtt, 3 vols., Budapest, 19881994.

Dankanits, A. Lesestoffe des 16. Jahrhunderts in Siebenbürgen, Bucharest, 1982.

de Marinis, T. La biblioteca napoletana dei Re d’Aragona. Supplemento, vol. I, Verona, 1969.

Delisle, L. Le Cabinet des manuscrits de la Bibliothèque Impériale, Paris, vol. I, 1868.

Dietl, C., A.-L. Liebermann (eds), Lexikon der regionalen Literaturgeschichte des Mittelalters: Ungarn und Rumänien, Berlin, 2015.

Dima-Drăgan, C. ‘Bibliothèques roumaines anciennes (XIIe-XVIIIe siècles)’, Gutenberg-Jahrbuch 53 (1978), 347-57.

Dincă, A. ‘Formen und Funktionen der Schriftlichkeit im spätmittelalterlichen Hermannstadt. Zum Schriftgebrauch in einer vormodernen Rechtsgemeinschaft’, Jahrbuch des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im Östlichen Europa 19 (2011), 290-96.

Dincă, A. C. ‘Medieval Literacy in Transylvania: Selective Evidence from Parish Churches’, Transylvanian Review 24 (2015), 109-21.

Dincă, A. C. ‘The Lost Libraries of Transylvania: Some Examples from the 15th and 16th Centuries’, paper presented at the 75th World Library and Information Congress, Milan, 23-27 August 2009, http:// conference.ifla.org/past-wlic/2009/78-dinca-en.pdf.

Fejérpataki, L. ‘A német-újvári sz. ferenczrendi zárda könyvtára’, Magyar Könyvszemle 8 (1883), 100-137.

Ferrari G. E., with F. M. Colasanti, S. Rossi Minutelli. ‘Esordio ad un contributo marciano sui manoscritti veneti d’interesse ungherese’, in Rapporti venetoungheresi all’epoca del Rinascimento, ed. T. Klaniczay, Budapest, 1975, 405-22.

Finály, H. ‘A Beszterczei Szószedet. Latin-magyar nyelvemlék z XV. századból’ (1892), Értekezések a Magyar Tudományos Akadémia, Nyelv- és Széptudományi osztálya köréből XVI.1, Budapest, 1897.

Fingernagel, A., K. Hranitzky, V. Pirker-Aurenhammer, M. Roland, F. Simader, Mitteleuropäische Schulen II (ca. 1350-1410): Österreich, Deutschland, Schweiz (Österreichische Akademie der Wissenschaften, phil.hist. Klasse, Denkschriften 305 = Veröffentlichungen der Kommission für Schrift- und Buchwesen des Mittelalters I, 11), Vienna, 2002.

Földesi, F. (ed.). A Star in the Raven’s Shadow. János Vitéz and the Beginnings of Humanism in Hungary, Budapest, 2008.

Fraknói, V. ‘Váradon írt Vitéz-kódex’, Magyar Könyvszemle 5 (1880), 244-47.

Fraknói, V. ‘Vitéz János könyvtára’, Magyar Könyvszemle 3 (1878), 1-21 and 79-91.

Hübl, A. Catalogus codicum manu scriptorum qui in Bibliotheca Monasterii B.M.V. ad Scotos Vindobonae servantur, Vienna-Leipzig, 1899.

Mairold, M. Die datierten Handschriften in der Steiermark außerhalb der Universitätsbibliothek Graz bis zum Jahre 1600 (Katalog der datierten Handschriften in lateinischer Schrift in Österreich 7), Vienna, 1988.

Mezey, L. Codices latini medii aevi Bibliothecae Universitatis Budapestinensis, Budapest, 1973.

Muckenhaupt, E. A csíksomlyói ferences könyvtár kincsei, Budapest/Cluj, 2000.

Papahagi, A. ‘Lost Libraries and Surviving Manuscripts: The Case of Medieval Transylvania’, Library & Information History 31 (2015), 35-57.

Papahagi, A., A. C. Dincă, with A. Mârza. Manuscrisele medievale occidentale din România: Census, Iaşi, 2016 (forthcoming).

Pop, I.-A., Th. Nägler (eds), Istoria Transilvaniei. Vol. I (până la 1541), Cluj, 2003.

Radó, P. Libri liturgici manuscripti bibliothecarum Hungariae et limitropharum regionum, ed. L. Mezey, Budapest, 1973.

Reinerth, K. Missale Cibiniense: Gestalt, Ursprung und Entwicklung des Meßritus der siebebürgisch-sächsischen Kirche im Mittelalter, Cologne-Vienna, 1972.

Reynhout, L. Formules latines de colophons (Bibliologia 25), Turnhout, 2006.

Rother, C. Siebenbürgen und der Buchdruck im 16. Jahrhundert, Wiesbaden, 2002.

Schuller, G. A. ‘Die älteren Handschriftenbände des Baron-Brukenthalischen-Museums’, Mitteilungen aus dem Baron-Brukenthalischen-Museum 4 (1934), 16-36.

Schuller, G. A. ‘Die älteren Handschriftenbände des Baron-Brukenthalischen-Museums’, Mitteilungen aus dem Baron-Brukenthalischen-Museum 5 (1935), 43-49.

Seraphin, F. W. ‘Eine Kronstädter Handschrift des Jacobus de Voragine’, Programm des evangelischen Gymnasiums A. B. zu Kronstadt 1901, 3-14.

Sopko, J. Codices Latini medii aevi bibliothecarum Slovaciae-Stredoveké latinské kódexy v slovenských knižniciach, Matica Slovenská, 1981.

Sopko, J. Codices latini medii aevi qui olim in bibliothecis Slovaciae asservabantur et nunc in Hungaria et Romania asservantur-Stredoveké latinské kódexy slovenskej proveniencie v Mad̆arsku a v Rumunsku, Matica Slovenská, 1982.

Szendrei, J. A magyar középkor hangjegyes forrásai, Budapest, 1981.

Szentiványi, R. Catalogus concinnus librorum manuscriptorum bibliothecae Batthyányanae, 4th edn., Szeged, 1958.

Toscano, G. Les Rois bibliophiles. Enlumineurs à la cour d’Aragon à Naples (1442-1495): les manuscrits de la Bibliothèque Nationale de Paris, diss. Paris IVSorbonne, 1992.

Unterkircher, F. Die datierten Handschriften der Österreichischen Nationalbibliothek von 1451 bis 1500 (Katalog der datierten Handschriften in lateinischer Schrift in Österreich 3), Vienna, 1974.

Unterkircher, F., H. Horninger, F. Lackner. Die datierten Handschriften in Wien außerhalb der Österreichischen Nationalbibliothek bis zum Jahre 1600 (Katalog der datierten Handschriften in lateinischer Schrift in Österreich 5), Vienna, 1981.

Valentinelli, G. Bibliotheca manuscripta ad S. Marci Venetiarum: Codices MSS. Latini, Venice, vol. II, 1869.

DISTRIBUIȚI